Piano


piano

De piano is een snaarinstrument uit de citer familie dat bespeeld wordt met een klavier. De originele naam is eigenlijk pianoforte, wat letterlijk zacht, sterk betekent, waarmee aangegeven werd dat er hard en zacht op te spelen was. Dit was bij de toenmalige klavecimbel, een van zijn voorlopers, nagenoeg onmogelijk. Door het neerdrukken van een toets wordt een hamertje tegen de snaren geslagen. Bij elke toets horen een of meerdere snaren. Als de toets wordt losgelaten, springt een vilten knopje tegen de snaren aan, zodat het geluid wordt afgedempt en de toon niet blijft doorklinken.De piano heeft doorgaans twee pedalen:


- Het rechter pedaal: dit pedaal laat de toon doorklinken na het loslaten van een toets. Als er sprake is van met pedaal spelen dan wordt steeds het rechter pedaal bedoeld.


- Het linker pedaal: dit pedaal brengt de hamertjes in hun rustpositie dichter bij de snaren, waardoor het geluid zachter wordt gemaakt. De muziekterm voor dit pedaal is una corda. Oorspronkelijk verschoof dit pedaal namelijk alle hamertjes, waardoor van de dubbel en driedubbel uitgevoerde snaren er steeds maar een geraakt werd, wat een minder volle klank geeft. Bij vleugels wordt dit mechanisme nog steeds toegepast.


Soms is er een derde pedaal toegevoegd, het studiepedaal, dat een viltstrook tussen de hamertjes en de snaren brengt. Dit middelste pedaal is doorgaans te vergrendelen voor het geval men wil oefenen zonder te veel geluidsoverlast te veroorzaken. Sommige piano's hebben daarnaast een pedaal dat alle snaren door laat klinken, waarvan de toets is ingedrukt op het moment dat het pedaal wordt ingedrukt. Veel huiskamerpiano's worden kruissnarig uitgevoerd om de afmetingen beperkt te houden. De piano heeft doorgaans 88 toetsen, met een bereik A1-C8 of ''A - c''''' zeven octaven plus een terts, maar dit kan per piano verschillen. De uitvinder van de piano was Bartolomeo Cristofori, die het instrument in 1709 in Florence heeft uitgevonden.E en piano moet regelmatig gestemd worden, zeker als het instrument langere tijd onbespeeld blijft. Het stemmen van een piano is een klus die de bespeler - de pianist - doorgaans niet zelf verricht. Hiervoor moet een speciaal opgeleide pianostemmer de piano komen stemmen. Een vleugel is in feite een piano waarbij de snaren niet verticaal in de klankkast maar horizontaal zijn opgesteld.

De vleugel ontleent zijn naam aan de mogelijkheid om de vleugelvormige klep ver open te zetten, wat de klank ten goede komt. De toonomvang van de vleugel is groter dan van de piano. Het geluid, het "timbre", is vooraal in de laagste octaven voller, omdat de snaren langer kunnen zijn en daarmee veel minder last hebben van allerlei niet-harmoniciteit van de dikke snaren. Bij een "recital" of bij een pianoconcert maakt de solist, hoe vreemd dit ook klinkt, vrijwel altijd gebruik van een vleugel.

 

Muziekles
info@muziekles.nl